Novi, 48. broj časopisa za lokalnu samoupravu i njegovanje baštine, “Komun@”, nalazi na prodajnim mjestima širom Crne Gore, ovog puta na povećanom broju strana, čak 40, dvanaest više od uobičajenog sadržaja koji je u cjelosti posvećen Šavniku, a donosi veliki broj interesantnih tekstova.

Časopis započinje uvodnikom “Prirodni resursi su budućnost Šavnika” u kojem Jugoslav Jakić, prvi čovjek šavničke Opštine, ističe da su “šavnički potencijali čvrsta podloga za njegov dalji razvoj sa fokusom na turizam, poljoprivredu i energetiku…”, dok mr Amer Ramusović u tekstu pod naslovom “Od mehane do varoši” piše o Drobnjaku i nastanku Šavnika u kojem naglašava da se “teritorija Drobnjaka mijenjala kroz istoriju, smanjujući se od Nikšića na jugu, a pomjerajući se na sjever prema rijeci Tari”.

Marijan Mašo Miljić piše o doprinosu Drobnjaka u oslobađanju porobljenih krajeva i proširenju crnogorske države, zatim o Novici Ceroviću, banu, vojvodi i senatoru crnogorskom koji je zadužio crnogorsku istoriju i državu, dok Rajko Cerović u tekstu pod naslovom “Povlastice od tri gospodara” takođe piše o Novici Ceroviću, njegovom  odnosu sa Petrom Petrovićem Njegošem, koji je bio opčinjen Novičinim drobnjačkim dijalektom.

O namlađem crnogorskom plemenu Uskoci, njegovom naseljavanju na drobnjačku teritoriju, ali i oslobođenju Šavnika piše Savo Mikić, dok o  ponosnoj istoriji Drobnjaka i Šavnika prof. dr Damjan Šećković ističe da je “Drobnjak oduvijek imao ljude kojima je junaštvo, snaga volje, hrabrost, blistavost uma, pa i tvrdoglavost značila ponos i čuvanje dostojanstva”.

U ovom broju “Komune” o antifašizmu, herojima, spomenicima borcima i žrtvama fašizma na području Šavnika piše Vuk. K. Karadžić, a Rijalda Ramusović o Danilu Jaukoviću, narodnom heroju, nosiocu partizanske spomenice i mnogih drugih jugoslovenskih odlikovanja  u tekstu pod naslovom “Hrabrost preko ljudskih granica “.

O Stojanu Ceroviću, jednom od najuglednijih ličnosti šavničkog i nikšićkog kraja koji je svoj život utkao u svijest Drobnjaka piše Vesna Kovačević, a Vildan Ramusović u tekstu pod naslovom “Zabovljeni graditelj i miner” podsjeća na šavničkog inženjera Lazara Jaukovića koji je gradio, a onda i srušio dio čuvenog mosta na Đurđevića Tari da bi spriječio prodor okupatora koji su ga upravo na tom mostu strijeljali 1942. godine.

O Šavniku, “Varošici vrbovog imena”, piše Gojko Knežević, “O čudesnom mjestu sa dva svitanja i dvije rijeke” Mišo Drašković, a Jelena Todorović o Šavniku nekad i sad predstavlja turističke potencijale i kulturnu baštinu Šavnika u tekstu pod naslovom “Kao školjka puna bisera”, uz podsjećanje da se na teritoriji opštine Šavnik nalazi 112 stećaka iz različitih vremenskih perioda. Tu je i reportaža Mikija Dragićevića o turističkoj atrakciji šavničkog kraja – kanjonu Nevidio pod naslovom “Tri suze za vječnost”.

O vijeku i po školstva u Šavniku piše prof. Radovan Damjanović u tekstu pod naslovom “Luča prosvetiteljstva ostvarila misiju”, u kojem ističe da se početak školstva u šavničkom kraju vezuje za 1870. godinu kada su počele sa radom drobnjačka škola u Šavniku i Uskočka škola u Podmalinsku kod Boana.

U broju posvećenom Šavniku i tekst prof. dr Sofije Kalezić o stvaralaštvu Borislava Pekića, čiji su preci potekli iz drobnjačkog kraja, zatim tekst Žane Karadžić o kući Pekića koja je namjenski adaptirana za unapređenje i razvoj kulture u Šavniku, dok prof. dr Aleksandar Radoman u sjećanju na Radoja Radojevića, uglednog crnogorskog intelektualca, pisca i antologičara napominje “da je djelo Radojevića dragocjeno svjedočanstvo postojanosti otpora težnjama ka potiranju i nestanku povijesne memorije crnogorske”. Radoman je takođe podsjetio na decenije predanog rada Danila Radojevića, utemeljivača moderne crnogorske književne istoriografije u tekstu pod naslovom “Suptilni tumač istorijske i jezičke baštine“.

U najnovijem broju “Komune” i tekstovi mr Željka Rutovića o Mijomiru Miju Vujačiću, čovjeku časti i dobrote, zatim o umjetničko-slikarskoj poetici Dragana Karadžića u tekstu “Kosmogonijsko tragalaštvo”, u kojem ističe da “zavičaj koji ima Dragana Karadžića za svog sina znači imati iskustvo civilizacije i bogatstvo neprekinute komunikacije logosa i erosa umjetničkog koje vjekovima uranja i u novim istinama izranja kroz prostore istine, slobode, duha i vječnosti…”, ali i o Miladinu Šobiću kao “Mistiku i liriku nesputane slobode”, kojem je Bijela kod Šavnika zavičaj, a kojim će se Šavnik, Nikšić i Crna Gora vječno ponositi.

Prof. dr Zoran Koprivica u ovom broju “Komune” piše o tanatosu i komici u tv seriji “Đekna još nije umrla, a ka’ će ne znamo”, a Vanja Kovačević o Živku Nikoliću, reditelju te kultne serije. Sead Hodžić u tekstu pod naslovom “Glumac kojeg je pronašla uloga” podsjeća na glumca Draga Malovića, porijeklom iz sela Duži kod Šavnika, koji se proslavio sa ulogom Radosava u kultnoj seriji “Đekna”.

Svetlana Mandić u sjećanju na postignute rekorde Dušana Pićurića, nekadašnjeg vrijednog gorštaka iz sela Dubrovsko, piše o nekadašnjem šavničkom Aliji Sirotanoviću, a Miomir Maroš o Prstenu – tradicionalnoj starinskoj igri Uskoka koja se i dan danas njeguje u uskočkim selima, dok Ana Dragićević i Jovanka Komnenović predstavljaju u ovoj broju “Komune” šavničko selo Previš koje je dobilo ime po mnogim prevojima koji se izvijaju selom kao kakvi zemljani talasi, u kojem je nekada bilo čak osam vodenica.

Da i sportska krv protiče kroz vene Šavničana govori uspjeh mladih i nadarenih karatista Šavnika koje predvodi balkanski i univerzitetski prvak Evrope Nikola Malović, trener čiji puleni su za veoma kratak period osvojili sijaset medalja i priznanja i njihovi uspjesi predstavljaju početak jedne lijepe sportske priče i dokaz da živi grad Šavnik.

Najnoviji broj “Komune” završava se još jednom lijepom sportskom pričom Dražena Draškovića o nekadašnjem poznatom jugoslovenskom košarkaškom reprezentativcu Rajku Žižiću, rođenom u selu Miloševiću kod Šavnika, uz nadu da će “stranice ovog broja ‘Komune’ pokrenuti osjećaj zadužbine prema košarkaškom i životnom gorostasu koji je Šavniku omogućio pravo na olimpijske, svjetske i evropske pijadestale, jer đe se rodiš, tu si…”

I ovaj broj potpisuju glavni urednik Amer Ramusović i grafički urednik Voislav Bulatović, a čitaoci ga mogu pronaći na svim kioscima štampe i ostalim prodajnim mjestima širom Crne Gore.

Mr Amer Ramusović