U izvještaju pod nazvanom “Putinov asimetrični napad na demokratiju u Rusiji i Evropi: Posljedice po nacionalnu bezbjednost SAD”, navodi su da je nakon članstva Crne Gore u NATO manje vjerovatno da će Rusija prema Crnoj Gori koristiti grubu i otvoreno nasilnu taktiku

Ben Kardin (Foto: Printscreen)

Crna Gora treba da ostane na oprezu jer se pritisak i uticaj Moskve može nastaviti i nakon punopravnog članstva u NATO, navodi se izvještaju koji su za Senat Sjedinjenih Američkih Država (SAD) pripremili senatori iz reda Demokrata, a koji je objavio senator Ben Kardin.

U izvještaju pod nazvanom “Putinov asimetrični napad na demokratiju u Rusiji i Evropi: Posljedice po nacionalnu bezbjednost SAD”, navodi su da je nakon članstva Crne Gore u NATO manje vjerovatno da će Rusija prema Crnoj Gori koristiti grubu i otvoreno nasilnu taktiku.

“Ali Moskva bi mogla da nastavi da pritiska i utiče na sličan način kao što je to viđeno u Bugarskoj. Međunarodna zajednica ne smije spavati na lovorikama sada kada je Crna Gora članica NATO-a, već treba da aktivno pomogne vladi da ojača svoju odbranu protiv ‘meke moći3 kojom raspolaže Rusija”, navodi se u izvještaju, prenose “Vijesti”.

U izvještaju, koji je pripremljen za Odbor za međunaorne odnose američkog Senata, navodi se da je maligni uticaj Rusije u Crnoj Gori prisutan već duže vrijeme, ali da je intenziviran 2016. sa ciljem da se spriječi ulazak u NATO, da je uključivao propagandu, finansiranje NVO  i političkih partija i da je kulminirao navodnim pokušajem Rusije da zbaci vlast na parlamentarnim izborima 2016. 

“I dok je se Rusija snažno protivila želji Crne Gore da se učlani u NATO, nije pribjegavala konvencionalnim vojnim taktikama koje je koristila u Ukrajini i Gruziji, već se oslanjala na hibridnu mješavinu dezinfomisanja i prijetnje silom kako bi poslala poruku da je integracija sa Zapadom neprihvatljiva. Prijetnja silom došla je u obliku navodnog pokušaja puča, koji je pripremljen negdje sredinom 2016, kada su se bivši oficiri ruske obavještajne službe Eduard Šišmakov i Vladimir Popov u Srbiji sastali sa antizapadnjačkim srpskim nacionalistom Aleksandrom Sinđelićem, gdje su navodno diskutovali o planu da zbace crnogorsku vlast na izborima u oktobru”, navodi se u izvještaju.

Izvještaj se poziva na svjedočenje izvršnog potpredsjednika Atlantskog savjeta Dejmona Vilsona, a u njemu se navodi da je plan za državni udar “bio prost i da bi, u slučaju da je uspio, bio razarajući”.

“Prvo je proruski Demokratski front (DF) napravio okupljanje ispred crnogorskog parlamenta tokom izbornog dana, onda bi grupa u policijskim uniformama sa plavim trakama na ramenima, kako bi se razlikovali od pravih policajaca, otvorila vatru na masu, ušla u parlament i zarobila ili ubila premijera Mila Đukanovića”, navodi se u izvještaju.

Dodaje se da je Rusija željela da destabilizuje Crnu Goru na isti način kao što je to učinila u Ukrajini i Gruziji, kako bi je prikazala nesposobnom da se integriše sa zapadnim demokratijama.

“Ovaj pokušaj puča nije bio jednokratni događaj, već kulminacija neprekidne propagande i kampanje miješanja da bi građani Crne Gore ubijedili da se usprotive članstvu u NATO”, navodi se u dokumentu.

U izvještaju se podsjeća da je, nakon isticanja Vlade Crne Gore da želi da se učlani u NATO, ruska vlada saopštila da je otvaranje pregovora o pristupanju sa Crnom Gorom otvoreno konfrontirajući potez i da direktno utiče na interese Rusije i primorava na adekvatan odgovor. Taj odgovor Moskve, kako navode senatori Demokrata u svom izvještaju, stigao je ubrzo.

“Rusija je otpočela propagandnu kampanju koja je uključivala podršku proruskim partijama i stvaranju anti-NATO grupa u civilnom društvu. DF, politička partija za koju se vjeruje da je dobila milione dolara iz Rusije, je od marginalne postala glavna opoziciona partija”, kaže se  u izvještaju.

U dokumentu se navodi i da je bivši zamjenik predsjednika ruske Dume, Sergej Železnjak, navodno putovao u Crnu Goru kako bi radio sa članovima DF-a.

“DF je bio veoma aktivan tokom debate o NATO-u, koja je nekada rezultirala nasiljem. Na primjer, aktivisti DF-a su bili iza demonstracija u oktobu 2015. koje su vodile do sukoba sa policijom”, navodi se, između ostalog, u izvještaju.

Dodaje se da je propaganda išla preko “Sputnjika” i proruskog portala IN4S, kao i da je Rusija navodno davala resurse NVO “Ne u rat, ne u NATO” i “Pokretu za neutralnost”.

Dokument će se naći pred odborom Senata.