Njemačka se priprema za rat. Nakon što je početkom prošle godine kancelar Olaf Šolc prvi put najavio “prekretnicu”, a u maju 2022. postignut sporazum o 100 milijardi eura za modernizaciju Bundesvera, njemačke vojske, Berlin sada hita istorijskim koracima da prvi put trajno rasporedi trupe van svojih granica, u strahu od ruske invazije.

“Spremni smo da branimo teritoriju NATO”, rekao je u ponedjeljak je ministar odbrane Boris Pistorijus.

Ruska invazija na Ukrajinu nagoni Njemačku da uradi nešto “bez presedana” – da trajno stacionira hiljade vojnika na svega 100 km od granice sa Rusijom, pravo na liniju vatre ukoliko Kremlj ikad odluči da pokrene napad na teritoriju NATO. Pistorijus je rekao da je “nakon ruske invazije na Ukrajinu” odlučeno da se u koordinaciji sa NATO u Litvaniji dugoročno rasporedi jedinica, u čijem sastavu će biti 4.800 vojnika i oko 200 civila. On je u ponedjeljak bio u Vilnjusu da potpiše sporazum sa litvanskim kolegom Arvidasom Anusauskasom, kojim se utvrđuju uslovi stacioniranja.

“Sa ovom brigadom spremnom na rat, mi preuzimamo lidersku odgovornost ovdje u alijansi i na istočnom boku NATO. Brzina projekta jasno govori da je Njemačka razumjela novu bezbjednosnu realnost”, rekao je Pistorijus, dodajući da su “spremni da brane teritoriju NATO”.

Nove jedinice biće bazirane na dve lokacije – u Rukli kod Kaunasa i Rudninkaju kod Vilnjusa. To će njemalke jedinice veoma približiti koridoru Suvalki, uskoj tački koja povezuje rusku enklavu Kalinjingrad i savezničku Bjelorusiju, za koju zapadni vojni planeri upozoravaju da bi vjerovatno bila jedna od prvih meta Rusije ukoliko predsjednik Vladimir Putin odluči da eskalira rat u Ukrajini u sukob sa NATO.

“EVROPLJANI MORAJU VIŠE DA SE ANGAŽUJU NA BEZBJEDNOSTI”

Glavni dio njemačke vojne jedinice koja će biti raspoređena u Litvaniji počeće da pristiže 2025, a punu borbenu gotovost će dostići do 2027. Pistorijus je rekao da “Evropa mora što prije da osigura bolju sopstvenu odbranu zbog toga što bi se krajem decenije mogle pojaviti nove vojne prijetnje i pošto se fokus SAD pomjera ka regionu Indo-Pacifika”.

Pistorijus je rekao da je Rusija značajno povećala proizvodnju oružja zbog rata u Ukrajini, istovremeno prijeteći baltičkim državama, Gruziji i Moldaviji.

U međuvremenu, SAD će vjerovatno da smanje svoje vojno angažovanje u Evropi jer se više okreću Indo-Pacifiku. U anketi njemačke fondacije Maršal objavljenoj u septembru, Evropljani izrazili malo vjere u budući uticaj Amerike – samo 35 odsto u zemljama EU misli da će SAD biti najuticajniji globalni akter za pet godina.

“Mi Evropljani moramo više da se angažujemo da osiguramo bezbjednost na sopstvenom kontinentu”, rekao je Pistorijus, ukazujući da će regionu ipak trebati vrijeme da poveća svoju proizvodnju oružja.

On je istakao da je Evropi jasno da će morati da kompenzuje američku pomoć Ukrajinu ukoliko Vašington ne uspije da dogovori o novom finansiranju. Njemačka je snažan saveznik Ukrajine u njenom ratu sa Rusijom. Ministarstvo odbrane zemlje objavilo je u oktobru novi paket podrške Kijevu koji vrijedi oko 1,1 milijardu dolara za oružje, vozila i protivvazdušnu odbranu.

ODBRAMBENA SARADNJA SA POLJSKOM

Pistorijus želi da sledeće godine, što je prije moguće, otputuje u Poljsku radi razgovora o unapređenju odbrambene saradnje sa tom zemljom. On je u julu posjetio oko 320 njemačkih vojnika stacioniranih u sjeveroistočnom poljskom gradu Zamosk od januara. Raspoređivanje blizu granice članice NATO Poljske sa Ukrajinom, ranije je bilo izvor diplomatskih prepirki između dvije zemlje.

Do toga je došlo u vezi raspoređivanja američkog PVO sistema “patriot” u Poljskoj, što je Varšava tražila. Pistorijusova prethodnica, Kristin Lambreht, pristala je da premjesti “patriote” nakon raketnog udara koji je pogodio poljsku teritoriju u novembru 2022. Tadašnji poljski ministar odbrane Marijuš Blaščak sugerisao je da bi Njemačka umjesto toga trebala da postavi “patriote” u Ukrajini, što je razbješnjelo Berlin. Nakon određenog perioda tenzija između dvije vlade, Varšava je konačno rekla da će ih prihvatiti.

Pistorijus je sada rekao da bi izbor nove, proevropske vlade u Poljskoj na čelu sa Donaldom Tuskom, trebao da omogući da Vajmarski trougao – koji čine Berlin, Pariz i Varšava – razvije više vojne saradnje.

“Moramo da smislimo kako da se najbolje postavimo na istočnom boku na osnovu odbrambenih planova NATO”, rekao je Pistorijus.

“U PLANU MALE MISIJE”

On je istakao da njemačka vojska – za sada – ne planira velike misije poput onih u Avganistanu i Maliju. Kako podseća Rojters, upravo je u Avganistanu Bundesver vodio prve kopnene bitke od kraja Drugog svjetskog rata.

“Ali male misije, posebno u oblasti vojnih konsultacija ili saradnje, takođe sa zemljama koje ne dijele nužno naše vrijednosti, biće od suštinskog značaja. Alternativa bi bila da više nemamo kontakte sa ovim zemljama i da ih prosto predamo Rusima i Kinezima, a to bi bilo veoma opasno”, rekao je on.

Prethodno je general Karsten Brojer, jedan od najviših zvaničnika njemačke vojske i saveznik Sjevernoatlantskog saveza (NATO), rekao da se plaši da bi Rusija mogla da izvrši invaziju na Njemačku i natjera zemlju da započne “odbrambeni” rat. Šef poljskog Biroa za nacionalnu bezbjednost Jacek Severa rekao je ranije ovog mjeseca da će zemlje istočnog krila NATO za tri godine ući u direktnu vojnu konfrontaciju sa Rusijom i da zbog toga zapadne vojna alijansa mora da usvoji “trogodišnji plan priprema za sukob”.

“DIREKTAN SUKOB SA RUSIJOM ZA TRI GODINE”

Njemački savjet za spoljne odnose smatra da “zapadne zemlje imaju na raspolaganju pet do devet godina da se pripreme za odbijanje ruske agresije”. Savjet navodi da je NATO u nepovoljnom položaju, jer je Rusija svoju ekonomiju već prevela na vojne kolosijeke i stiče borbeno iskustvo, dok SAD i njihovi evropski saveznici značajno zaostaju u nizu oblasti.

“Imamo da nadoknadimo oko 5-8 godina zaostatka u smislu oružanih snaga, industrije i društva”, rekao je Pistorijus.

On je početkom novembra podnio izvještaj o “spremnosti za rat sa Ruskom Federacijom”, čiji je glavni zaključak da je sukob sa Rusijom neizbježan u roku od pet do deset godina.

RUSKE PRIJETNJE NJEMAČKOJ

U oktobru je propagandista ruske državne televizije Vladimir Solovjov u svojoj emisiji zaprijetio da će Njemačka na kraju postojati „pod ruskom zastavom“. Solovjov je kritikovao Njemačku zbog povećanja količine zaliha i oružja koju šalje Ukrajini.

“Tako da nemamo drugu opciju. Završićemo, zauzećemo Berlin još jednom, i ovog puta nećemo otići”, rekao je on.

Ruski ministar spoljnih poslova Sergej Lavrov rekao je u ponedjeljak da američke tvrdnje da će Rusija navodno ciljati mete NATO odmah nakon pobjede u Ukrajini pokazuju “očajnu” poziciju u kojoj se nalaze.

“To su čiste gluposti, naročito izjava (američkog predsjednika Džoa) Bajdena kako se SAD moraju boriti do poslednjeg Ukrajinca, jer navodno znaju da će Putin odmah nakon pobjede u Ukrajini da napadne baltičke zemlje, Finsku i druge članice NATO”, rekao je Lavrov.

I Putin je ocijenio da je Bajdenova o mogućem ruskom napadu na zemlje NATO “potpuna glupost”.

“To je potpuna glupost i siguran sam da predsjednik Bajden to razumije. To je samo manevar da bi se opravdala njegova pogrešna politika prema Rusiji”, rekao je on.

IZBORI

U međuvremenu, Njemačka se bliži izborima za Evropski parlament. Prvi izbori za EP nakon Bregzita biće održani 9. juna 2024. To će biti prvi nacionalni izbori u Njemačkoj od federalnih izbora 2021, kad je odlazeća kancelarka Angela Merkel izgubila od Šolcovih socijal-demokrata.

Sledeći njemački federalni izbori biće održani 26. oktobra 2025, a na njima će se birati članovi 21. Bundestaga.

Prema anketi iz jula, desničarska njemačka partija AfD – istorijski anti-EU, antiimigraciona partija – je sa svojih 19 odsto bila tik ispod Šolcovih socijal-demokrata sa 20% na nacionalnom nivou. Smatra se da ovaj rast desnice reflektuje rastući sentiment protiv rata u Ukrajini.

Izvor: “Blic”

Foto: Olaf Šolc (Printscreen/Kanal 13)