Otac mu je bio Titov lični ljekar, a majka poznata po knjizi “Tebi, moja Dolores”: Prof. dr Ivan Božović predaje na Univeritetu Jejl, ali ne zaboravlja CG
Prof. dr Ivan Božović je diplomirao, magistrirao i doktorirao na Prirodno-matematičkom fakultetu u Beogradu. Skoro 40 godina živi u Americi. Sin je čuvenih ljekara – dr Borislava Božović i dr Saše Božović. Otac mu je bio lični Titov ljekar, učestvovao u Trinaestojulskom ustanku, a majka, takođe revolucionarka, poznata je široj javnosti po knjizi “Tebi, moja Dolores”, koja govori o gubitku ćerke rođene u ratu. Ovo je njegova priča…
Prof. dr Ivan Božović je naučni istraživač, profesor na Univerzitetu Jejl u Americi.
Božović je diplomirao, magistrirao i doktorirao na Prirodno-matematičkom fakultetu u Beogradu. Skoro 40 godina živi u Americi.
Njegovi roditelji su čuveni dr Borislav Božović i dr Saša Božović.
Njegov đed Risto Božović iz Pipera je imao devet sinova i jednu ćerku i svi sinovi su prije Drugog svjetskog rata otišli na studije u Beograd. Svi su završili fakultete. Kako kaže, svi su rasuti po svijetu, a najviše ih je u Beogradu i Srbiji.
Njegova majka, dr Saša Božović, mnogima poznata po knjizi “Tebi, moja Dolores”, potresnom svjedočanstvu o djevojčici koju je rodila dok je bila u logoru u Albaniji. Dolores je, nažalost, preminula tokom Bitke na Neretvi, kada je imala samo godinu i po dana.
Dr Saša Božović
Majka Saše Božović je bila od loze Obrenovića. Bili su vrlo bogata porodica, a njen otac i deda su bili prote. Uglavnom su bili oficiri, generali i visoki sveštenici.
“Ona je bila među prvim studentima medicine na Beogradskom univerzitetu i tu se upoznala sa mojim ocem, koji je bio sa drugog kraja socijalne ljestvice, koji se izdržavao ribajući parkete i miješajući jogurt. Međutim, moj otac je bio izuzetno inteligentan, najbolji student na fakultetu, i oni su se vjenčali tajno. Njena porodica nije znala. Otac joj je u međuvremenu već bio poginuo, ali majci nije šest mjeseci smjela da kaže za koga se udala. Kada joj je rekla, ona je pa u nesvijest. Mojoj majki nije rekla ništa, samo joj je prstom pokazala da izađe napolje”, ispričao je prof. dr Božović.
Njegov otac je, kazao je, bio sjajan student i čim je diplomirao dobio je posao asistenta na fakultetu.
“Dva ljekara sa privatnom praksom su u roku od nekoliko godina bili vrlo situirani, imali kuću, auto, i onda se taj odnos promijenio”.
A onda je došao Drugi svjetski rat…
Dr Borislav Božović (Foto: Wikipedia)
“Evakuisali su se u Crnu Goru, u Podgoricu. Počeo je Trinaestojulski ustanak, svi Božovići idu u partizane, dižu ustanak, a moja majka je bila u osmom mjesecu trudnoće. Ostavili su je u Podgorici sa babom po ocu, računajući da Italijani neće dirati trudnu ženu. Međutim, uhapsili su je, internirali u koncentracioni logor u Kavaju. Tu se porodila i njene drugarice iz logora su odlučile da se njena djevojčica zove Dolores, po Dolores Ibaruri ‘La Pasionariji’, španskoj revolucionarki. Crnogorski ustanici su potukli Italijane, zarobili veliki broj vojnika i oficira, i onda su jedan broj oficira razmijenili sa za taoce koje su držali Italijani. Tom prilikom je moja majka razmijenjena. Otišla je u partizane i do kraja rata bila ljekar. Bila je načelnica saniteta u Drugoj proleterskoj brigadi”.
Za one koji ne znaju, dr Saša Božović je 1943. godine jedina preživjela četničku zasjedu vozeći se kamionom putem od Pljevalja ka Prijepolju ispred sela Jabuka, kada su poginuli Boško Buha i Bogdan Radan, politički komesar. Meci su je, kako je ispričao, presjekli preko oba koljena, i bila je izvadila pištolj da se ubije. Zarobili su je četnici, ali su je oslobodili borci iz njene brigade. Kako je ispričao, ostala je težak invalid.
Saša Božović 1944. godine u Ribarskoj Banji!
“Bila je pukovnik, imala 20-30 visokih odlikovanja, uključujući vojna”, rekao je dr Božović.
Za vrijeme rata i kasnije liječila je desetine hiljada ljudi.
Otac Borislav Božović je nekoliko godina bio Titov lični ljekar, general, tri puta dekan Medicinskog fakulteta u Beogradu, rukovodilac Odjeljenja za medicinu Srpske akademije nauka i umetnosti i član Crnogorske akademije nauka i umjetnosti. Dva puta je, kako je kazao dr Božović, nominovan za Nobelovu nagradu zbog naučnih istraživanja koja su se odnosila na vezu između raka i imunog sistema. Imao je i druga naučna otkrića. Uz Tita je bio od kraja rata pa do 1949.
Po stricu dr Ivana Božovića, Milošu Božoviću, napravljena je serija “Otpisani”.
“Miloš je bio najstariji od djece, bio je advokat prije rata. Njegova prva žena je bila Njemica i govorio je njemački i francuski. On nije mogao da izađe iz Beograda. Samoinicijativno je osnovao ćeliju Komunističke partije u Beogradu koja je bila divlja. Bila je to velika ilegalna organizacija. Skupljali su pare, ljekove, municiju, oružje, sve što su mogli, i pravili diverzije i sabotaže, jednu fabriku su digli u vazduh. Poznata je njihova akcija kada su spasli Leku Rankovića koji je bio zarobljen. Oni su sredili da se prebaci u bolnicu i potom su ga oteli i prebacili u partizane. Po oslobođenju je bio zamjenik gradonačelnika Beograda”.
Supruga dr Ivana Božovića je doktor nauka, radila je kao profesor na Kalifornijskon državnom univerzitetu. Imaju dvije ćerke – Dolores, koja je doktor fizike, i Marijetu, koja je doktor slavistike. Supruga je iz Bjelopavlića. Njih dvoje su dolazili češće u Crnu Goru, a ćerke par puta.
Za ćerke kaže da Crnu Goru vole možda više nego oni koji su ovdje.
“Jer one su daleko, pamte ono što je dobro i idealizuju. Tako da one zamišljaju Crnu Goru možda i boljom nego što jeste”, ispričao je dr Božović.
Glavna fotografija: dr Ivan Božović (Printscreen/RTCG)
