Izvršna direktorica Centra za građansko obrazovanje Daliborka Uljarević izjavila je za N1 da izjave predsjednika Srbije Aleksandra Vučića i predsjednika Skupštine Srbije Ivice Dačića poslije usvajanja Rezolucije o Srebrenici u parlamentu Crne Gore pokazuju “nivo njihove manipulativnosti” jer se tom rezolucijom jasno apostrofira individualna krivica za genocid i ni u jednom segmentu nema izjednačavanja nijednog naroda kao genocidnog.

„U pitanju je njihov pokušaj da povrate uticaj u Crnoj Gori da bi od nje napravili ono što su napravili u Republici Srpskoj – da imaju pod kontrolom tu teritoriju“, rekla je Uljarević i dodala da pošto im to ne uspijeva dolazi „provala bijesa i agresije iz Srbije“.

Ocijenila je i da predstavnici vlasti u Srbiji na Crnu Goru gledaju kao nedozrelu, nedovršenu državu kojoj Srbija treba da uredi određene stvari unutar sistema. Ističe i da situacija u Crnoj Gori – pandemija, ekonomski problemi, uz rast nacionalističkog, klerikalnog izraza, kreiraju vulnerabilnost koju neko sa strane pokušava da iskoristi.

Smatra i da Vučić ima dosta problema, bez obzira na to što u drugi plan stavlja neuspjeh da „ispregovara jasan odnos sa Kosovom“ i da je „iza svega samo plan da se skrene pogled sa problema“ koje Srbija ne može da riješi.

Uljarević je rekla i da je ne čudi što smo došli do ove tačke u odnosima Srbije i Crne Gore iako to izgleda vrlo radikalno – iz prostog razloga što Vučić ne gleda Crnu Goru kao suverenu i nezavisnu državu, već teritoriju nad kojim želi da ima politički i drugi vezani uticaj, prenosi N1.

„I kada god osjeća da taj uticaj nije u srazmjeri sa onim što je uložio na različite načine i u različite aktere dolazimo do zatezanja odnosa“, kaže ona.

Uljarević ocjenjuje i da je talas kritika iz Srbije po usvajanju Rezolucije „potpuno nepravedno zapljusnuo Crnu Goru jer je u pitanju rad crnogorskih institucija u okviru onog što je njihovo ustavno i zakonsko ovlašćenje”.

Komentarišući odgovor Vučića da su se u Crnoj Gori umiješali u srpske stvari jer raspravljaju o Srebrenici, Uljarević navodi da Srebrenica nije pitanje rezervisano samo za raspravu u Srbiji. I drugi parlamenti u Evropi, kako podsjeća, razgovarali su o njemu, a i EP je donio rezuluciju koja osuđuje genocid u Srebrenici, i nju je ratifikovala i Crna Gora, ali tada nije bilo reakcije iz Srbije.

Povodom natpisa tabloda iz Srbije bliskih vlastima o Crnoj Gori, kaže da ta njihova prizemnost ne treba da služi na ponos ni onom kog podržavaju, ali i da kontraproduktivno djeluje po projektovane ciljeve u Crnoj Gori.

„Nad ovim se zgražava najveći dio Crne Gore i to je nešto što nas je podsjetilo koliko se ne poštuju crnogorske institucije od srbijanskih vlasti i medija, a ako se ne poštuju institucije, onda se ne poštuje ni Crna Gora“, kaže Uljarević.

Povodom izjava crkvenih velikodostojnika, patrijarha Porfirija i mitropolita Joanikija, koji su takođe kritikovali usvajanje Rezolucije, Uljarević ocjenjuje da je „njih prilično ponio prethodni period u kom su crkveni velikodostojnici zauzeli neprimjereno važno mjesto u društveno političkom životu Crne Gore”.

„Kao da su zaboravili da je Crna Gora ustavom definisana kao građanska država“, rekla je Uljarević i dodala da bi „korisnije bilo i za SPC da se velikodostojnici više bave vjerskim pitanjima“.

„Nadam se da će shvatiti da njihove intervencije nemaju pravog učinka, a neće doprinijeti ni njihovom pozicioniranju kao ljudi od integriteta“, kaže Uljarević.

Na konstataciju da je „na talasu crkve“ Zdravko Krivokapić došao na vlast i pitanje koliko je to miješanje bilo primjereno, Uljarević kaže da misli drugačije.

„Ja mislim drugačije o tome kako je došlo do tih promjena. Čvrsto vjerujem da su građani glasali protiv DPS, birajući ono što je trenutno bilo na ponudi“, rekla je Uljarević i dodala da je uticaj crkve tu bio „samo jedna kap u čaši nezadovoljstva, prije svega socijalno ekonomskog“.

Sve jeste, kako dodaje, kulminiralo usvajanjem Takona o slobodi vjeroispovijesti.

„Ali na litije su išli i ljudi koji nisu vjernici, niti su svi išli da bi branili svetinje, već da bi pokazali otpor prema prethodnom režimu. Istina je da je Krivokapić bio izbor SPC i da je uz blagoslov pokojnog mitropolita Amfilohija došao na tu poziciju i ne možemo da znamo kakve dugove ima“, rekla je Uljarević, ali je naglasila da je jedan od dobrih predloga Krivokapića bila smjena ministra za ljudska i manjinska prava zbog negiranja genocida u Srebrenici.

„Postoji mnogo stvari s kojima se ne slažem koje radi ili govori aktuelni premijer, ali sve što radi u delu otklona prema crkvi podržavam snažno“, rekla je Uljarević podsjećajući da je Krivokapić premijer države Crne Gore, koja je i multikonfesionalno društvo.

Smatra i da Krivokapić nije bio svjestan kakvu lavinu će izazvati priča o Rezoluciji.

„Po mom sudu, njemu je dosta stalo do podrške SPC, a to nisu stvari sa kojima sam saglasna. Uvjerena sam da nije bio svjestan lavine koja će uslijediti, ali dobro je što je ostao dosljedan da se odluka sprovede“, rekla je Uljarević.

Kazala je i da su lideri tri koalicije još u septmebru prošle godine potpisali koalicioni sporazum čiji principi se preslikavaju i u glasanje u Rezoluciji o Srebrenici.

„Ta Rezolucija odraziila je i stavove građana – istraživanja javnog mnjenja pokazala su da većina stanovnika Crne Gore osuđuje genocid u Srebrenici i da su dominantno opredijeljeni prema EU i žele učlanjenje u EU“, rekla je Uljarević.

Foto: Printscreen/TV Vijesti