Najtraženiji su kuvari, pomoćni kuvari, pomoćni radnici u kuhinji, konobari i pomoćni konobari, šankeri, barmeni, sobarice, higijeničari i recepcioneri

Tivat (Foto: opstinativat.com)

Svi misle da sezona u Crnoj Gori počinje od juna i traje do septembra, ali u nekim gradovima je ona mnogo duža. To znači da je i ponuda sezonskih poslova u toj zemlji u jeku, a najveći broj stranaca među sezonskim radnicima su tradicionalno, građani Srbije. “Blic” je istraživao koji se poslovi ove sezone nude u Crnoj Gori, koliko su plaćeni i na koji način državljani “Srbije” mogu da dobiju dozvolu za rad.

Pošto je proteklih godina bilo riječi o težem dobijanju radne dozvole, tamnošnje agencije za zapošljavanje i menadžeri ugostiteljskih objekata kažu za portal Klik do posla da dobiti dozvolu uopšte nije problem.

“Dozvola za rad se lako dobija. Potrebna je samo potvrda o nekažnjavanju, ostalo se vadi bez problema i dozvola se čeka maksimalno 15 do 20 dana”, kaže za Klik do posla Ivan Kapor iz budvanske agencije NP “Link”.

Ova agencija najviše nudi poslove u Budvi, ali imaju ponudu i u Tivtu, Baru, Ulcinju, Kotoru, a period rada je od tri do šest mjeseci.

“Najviše tražimo kuvare, pomoćne kuvare, pomoćne radnike u kuhinji, konobare i pomoćne konobare, šankere, barmene, sobarice, higijeničare i recepcionere”, kaže Kapor.

Najbolje su plaćeni kuvari – od 600 do 2.500 eura mjesečno, a najmanje sobarice i higijeničarke – od 300 do 400 eura mjesečno. Kapor tvrdi da uz sve poslove idu i plaćeni stan, odnosno smještaj, i hrana.

Goran Petrović, menadžer restorana “Forte Rose”, koji ima višegodišnje iskustvo u zapošljavanju sezonskih radnika, potvrđuje da sezona u Crnoj Gori traje gotovo šest meseci.

“U Kotoru, koji je inače jedini grad na primorju gdje dolaze kruzeri, prvi uplovljava 21. marta, a posljednji krajem decembra. To znači da su već u martu svi lokali spremni i da je to zapravo start turističke sezone u prijestonici crnogorske kulture. Nešto kasnije, polovinom maja, počinje sezona u Tivtu, gdje je turistički kompleks Porto Montenegro, slijedi Budva oko 1. juna i sezona traje do decembra. U ostalim gradovima sezona počinje najkasnije 1. jula”, kaže Petrović.

On dodaje da je nemoguće navesti tačan broj sezonskih radnika iz Srbije, ali pominje brojko “od oko 40.000 radnika iz Srbije, BiH i Makedonije, a ima i ruskih sezonskih radnika koji slijede talas turista iz te zemlje”.

Proteklih godina, potvrđuje Petrović, bilo je velikih problema oko prijave stranih državljana, ali je to sada olakšano jer postoji određen broj sezonskih radnika koji mogu da se zaposle i taj broj je tačno određen po gradovima.

“Procedura za prijavu radnika je da sezonac ima uredna dokumenta – pasoš, potvrdu iz policije o nekažnjavanju i diplomu škole. Čim stigne u Crnu Goru mora da prijavi boravak u roku od 24 sata, a poslodavac mora da podnese zahtjev za dobijanje dozvole za strance. Nakon određenog vremena, radnik dobija privremenu ličnu kartu za boravak i rad u trajanju od šest meseci ili godinu dana”, kaže Petrović i dodaje da je kazna za neprijavljivanje radnika od 500 eura za radnika i od 2.800 eura za poslodavca.

Što se tiče plata, Petrović kaže da kuvarima varira od 600 do 1.800 eura, pomoćnim kuvarima od 350 do 600, roštilj majstorima od 600 do 1.000 eura.

Najveći problem za crnogorske ugostitelje je menadžment lokala, koji je jako teško naći.

“Tu spadaju menadžeri restorana, šefovi kuvara, šefovi recepcije, kao i upravnici hotela. Njihove plate variraju od 1.000 do nekoliko hiljada eura. Oni moraju biti na vrhunskom nivou. Moram da naglasim da za pomenute plate većina ljudi u restoranima radi deset do 12 sati dnevno, bez slobodnog dana, tako da to nije, kao što neki zamišljaju, odlazak na more”, kaže Petrović.

Smještaj je svima, kaže, obezbeđen, ili dobijaju naknadu od 50 do 100 eura, a radne dozvole poslodavci nerijetko ne plaćaju jer imaju loše iskustvo da zaposle radnika, plate dozvolu za njega i nakon dobijanja radnik ih napusti, a na njegovu dozvolu ne mogu da dovedu drugog. Radnici ne treba da brinu da li će biti prijavljeni, jer su kazne rigorozne pa poslodavci neće da rizikuju.

Po završetku turističke sezone, ponuda poslova se ne završava, kaže on, jer počinje sezona gradnje, pa se otvaraju radna mjesta za hiljade građevinskih radnika svih zanimanja – od zidara, tesara, armirača, fasadera, molera, keramičara, gdje se plaća po satu od tri do četiri eura.

Spisak svih zanimanja traženih u Crnoj Gori, sa platama na koje možete da računate, pročitajte na sajtu Klik do posla.