Iran je preuzeo kineske protivvazdušne raketne sisteme (SAM) dok Teheran ubrzano radi na obnovi svoje odbrane uništene tokom nedavnog 12-dnevnog sukoba s Izraelom, kazali su izvori za Middle East Eye.

Isporuke kineskih SAM sistema dogodile su se nakon što je 24. juna postignuto svojevrsno primirje između Irana i Izraela, rekao je jedan arapski zvaničnik upoznat s obavještajnim podacima za MEE.

Drugi arapski zvaničnik, koji je govorio pod uslovom anonimnosti zbog osjetljivosti informacija, rekao je da su arapski saveznici SAD-a svjesni iranskih napora da “ojačaju i osiguraju” svoju protivvazdušnu odbranu, te da je Bijela kuća obaviještena o napretku Irana u tom pogledu.

Zvaničnici nisu precizirali koliko je raketnih sistema zemlja dobila iz Kine nakon završetka borbi. Međutim, jedan od izvora naveo je da Iran te sisteme plaća naftom. Kina je najveći uvoznik iranske nafte, a Američka administracija za energetske informacije (EIA) navela je u izvještaju iz maja da skoro 90 odsto izvoza iranske sirove nafte i kondenzata ide prema Pekingu.

Godinama unazad, Kina uvozi rekordne količine iranske nafte uprkos američkim sankcijama, koristeći zemlje poput Malezije kao tranzitne tačke kako bi prikrila porijeklo nafte.

“Iranci se služe kreativnim metodama trgovine”, rekao je drugi arapski zvaničnik za MEE.

Očekuje se da će izraelski premijer Benjamin Netanyahu i američki predsjednik Donald Trump u ponedjeljak razgovarati o Iranu i njegovom nuklearnom programu. MEE je kontaktirao Bijelu kuću za komentar, ali do trenutka objavljivanja nije dobio odgovor.

Ove pošiljke označavaju produbljivanje odnosa između Pekinga i Teherana, u trenutku kada su neki na Zapadu primijetili da su se Kina i Rusija donekle distancirale od Irana tokom nezapamćenih izraelskih napada.

Izrael je tokom sukoba ostvario vazdušnu nadmoć nad iranskim nebom, uništivši lansirne rampe balističkih raketa i izvršivši atentate na iranske generale i naučnike. Uprkos tome, iranska vlada je izdržala napade i nastavila lansirati balističke rakete na Izrael, uništivši više osjetljivih ciljeva u Tel Avivu i Haifi prije nego što je postignuto primirje.

Krajem 1980-ih, Iran je tokom rata s Irakom dobio HY-2 Silkworm krstareće rakete iz Kine, preko Sjeverne Koreje. Islamska republika ih je koristila za napade na Kuvajt i napad na američki tanker tokom takozvanih “ratova tankera”.

Godine 2010. pojavili su se izvještaji da je Iran primio kineske protivvazdušne rakete HQ-9. Vjeruje se da Iran koristi ruski sistem S-300, sposoban za uništavanje aviona i dronova, te za određenu odbranu od krstarećih i balističkih raketa, zajedno s kineskim sistemima starije generacije i domaćim sistemima poput serije Khordad i Bavar-373.

Ti sistemi imaju ograničenu sposobnost obaranja američkih F-35 aviona s tehnologijom smanjene radarske vidljivosti, koje koristi izraelska vojska.

Kina već prodaje svoje HQ-9 i HQ-16 sisteme protivvazdušne odbrane Pakistanu, a prema izvještajima, Egipat takođe posjeduje HQ-9 sistem.

Foto: Kineski sistemi HQ-9 (Screenshot/⍟TOÁN HỌC PHỔ THÔNG⍟)